6 mei 2024

Nieuws: Waterkracht in plaats van Windturbines

Als het gaat om het halen van alle klimaatdoelen hebben we te maken met Rijksbeleid, Provinciaal beleid, Regionaal beleid en Gemeentelijk beleid.

Rijksbeleid:
Het rijk is voorstander van om alle projecten tegen het licht te houden die “techniekneutraal” zijn. Hiermee wordt bedoeld dat er geen specifieke techniek is voorgeschreven om het doel van hernieuwbare energie op land te realiseren.

Provinciaal beleid:
Gelderland is van mening dat elk duurzaam potentieel met voldoende maatschappelijk draagvlak dient te worden benut.

Regionaal beleid:
Hier gaat het om de zogenaamde RES gebieden (RES = Regionale Energie Strategie). We hebben met betrekking tot het zoekgebied windpark Midden-Betuwe te maken met twee gemeentes (Overbetuwe en Neder-Betuwe) en daarmee ook met twee RES’sen, te weten:

Gemeentelijk beleid:
Beide gemeentes geven aan op voorhand geen enkele optie uit te sluiten als het gaat om grootschalige energie initiatieven.

Waarom is de focus dan uitsluitend op zon- en windenergie?
Neder-Betuwe heeft een windpark langs de A15 bij Echteld. Dit park is sinds 2008 operationeel met vier windturbines van elk 2MW. Er zijn plannen voor een zonnepark. Overbetuwe heeft een windpark langs de A15 bij Reeth/Oosterhout, bestaande uit vier windturbines van elk 3MW. Tevens zijn twee zonneparken vergund, te weten:

Alleen al door middel van deze zonneparken kan Overbetuwe alle huishoudens van elektriciteit voorzien. Voor Neder-Betuwe lijkt een voor de hand liggende optie om het bestaande windpark bij Echteld, die over een paar jaar “end-of-live” is, te vervangen voor nieuw betere windturbines (de infrastructuur ligt er immers al) die een hogere opbrengst leveren.

Waterkracht:
Als we nu eens uitgaan van het oorspronkelijk plan dat de gemeentes vier windturbines wensen met elk een capaciteit van 3MW (12MW totaal dus), wat kan waterkracht dan betekenen?
Beide gemeentes zijn toch ondertussen best wel tot de conclusie gekomen dat ze in de Betuwe liggen tussen twee rivieren in ( de Waal en de Nederrijn). Laat nu een kenmerk van een rivier zijn, dat hier altijd water stroomt, dag en nacht. Waarom gebruiken we deze waterkracht dan niet, immers alle beleidsregio’s willen alle opties meenemen die de energietransitie mogelijk maken. Ja, een waterkrachtcentrale is vele malen duurder dan een windpark maar gaat ook vele jaren langer mee, is niet zo milieuvervuilend als windturbines, tast de gezondheid en welzijn van omwonenden niet zo aan en is diervriendelijker (ook vissterfte kan ondervangen worden).
Overbetuwe heeft het voordeel dat de stuw van Driel binnen handbereik is voor het opwekken van waterkracht (daarover verderop meer). Neder-Betuwe heeft dat niet, maar dat wil niet zeggen dat er voor Neder-Betuwe geen opties zouden zijn.

In beide rivieren zijn mogelijkheden met behulp van een oplossing zoals die van Oryon watermolen. zijn er zeker mogelijkheden. Een Oryon watermolen lever zo’n 250Kwh op en je zou meerdere kunnen koppelen. Ze hoeven ook niet midden in het vaarwater geplaatst te worden. Het lijkt ons dat gemeentes hier toch eens naar zouden moeten kijken.

Overbetuwe heeft als eens gekeken naar de optie van waterkracht en heeft hiernaar onderzoek laten verrichten door Waterschap Rivierenland in 2009. Uit dit onderzoek zou blijken dat een waterkrachtcentrale op de stuw bij Driel in potentie 2,5 miljoen Kwh per jaar op zou leveren, ofwel 21Tj. Dit zou dan overeenkomen met het vermogen van één windturbine van 1MW.
Met deze uitkomst lijkt het duidelijk: Zo’n waterkrachtcentrale is veel te duur voor zo’n geringe opbrengst.
Maar klopt deze uitkomst wel?
Wij denken dat hier sprake is van een “rekenfout”.
Wij denken dat een dergelijke waterkrachtcentrale veel meer oplevert. Dit baseren we op de gegevens die waterkrachtcentrale Maurik ons aanlevert. Deze centrale is al in 1988 gebouwd bij de stuw van Amerongen, een stuw die overeenkomstig is aan de stuw bij Driel en ook nog eens in dezelfde rivier staat. De waterkrachtcentrale Maurik levert 10MW op, goed voor circa 8000 woningen.

Samenvattend: Windpark Midden-Betuwe is onnodig. Er was al geen opdracht hiervoor vanuit de Provincie, maar bovenstaand betoog maakt ook duidelijk dat er op alternatieve wijze ook extra energie opgewekt kan worden.