27 april 2024

Nieuwe landelijke windturbinebepalingen

Onderzoek/adviesbureau Arcadis, heeft de opdracht gehad van het Ministerie van I&W om middels een onderzoek de nieuwe windturbinenormen en plan-MER op te stellen. Probleem hierbij is dat Arcadis zelf grote belangen heeft in de windindustrie!

Objectief onderzoek? of Keurt de slager zijn eigen vlees? 

Arcadis is actief betrokken bij de ontwikkeling van veel windprojecten en is lid van de NWEA (brancheorganisatie van de windsector). Tevens laat Arcadis op hun eigen website weten dat “het op gang houden van  de vergunningverlening van windparken van groot maatschappelijk belang is” en “Nederland staat voor grote uitdagingen rondom de energietransitie, zegt Frans Dotinga (advisor at Arcadis). “We moeten kunnen doorgaan met de aanleg van windmolenparken op land.”

Daarmee is de toon volgens ons gezet voor dit onderzoek en valt sterk te betwijfelen of een objectief onderzoek heeft plaatsgevonden.

Doelstelling onderzoek

Arcadis geeft aan dat deze windturbinebepalingen opgesteld zijn met het oog op de bescherming van de fysieke leefomgeving, waaronder de gezondheid en het woon- en leefklimaat van omwonenden. Doelstelling is niet om energieopwekking door middel van windturbines te stimuleren, maar om e.e.a in goed banen te leiden en een goed evenwicht te vinden tussen belang duurzame energieontwikkeling enerzijds en bescherming van de fysieke leefomgeving anderzijds. Wij vinden deze dat deze doelstelling niet terug te vinden is in de gepresenteerde windturbinenormen en planMER.

Nieuwe normen

Wat zijn die nieuwe windturbinenormen? We hebben er een paar voor u nader bekeken.

Geluidniveau

Gekozen is voor de WHO advieswaarde van  45 dB Lden en 39 dB Lnight met als grenswaarden 47 dB Lden en 41 dB Lnight. ( De huidige gehanteerde geluidsnorm is 47 dB Lden en 41 dB Lnight)

Uit hun eigen onderzoek bleek echter dat de waarde van 40 dB Lden en 37 dB Lnight de beste bescherming zou bieden voor omwonenden. Toch wordt voor een minder goede bescherming gekozen. Tevens blijft men een jaargemiddelde geluidsniveau hanteren die niet handhaafbaar is en geen bescherming biedt voor omwonenden.

Tonaal geluid

Daar is geen nadere norm voor gesteld omdat tonaal geluid slechts in uitzonderlijke gevallen zou optreden en dus geen nadere aandacht behoef.

Wij zijn van mening dat tonaal geluid (bv een bepaalde piep- of bromtoon) zeer wel een groot probleem is. Denkt u maar aan het probleem die omwonenden van bijvoorbeeld windpark N33 hiervan ondervinden.

Laagfrequent geluid

Daar is geen nadere norm voor gesteld omdat er geen bewijs zou zijn dat dit andere  effecten op omwonenden zou hebben dan “normaal” geluid. Een en ander zou ook blijken uit een aantal (door de windindustrie gefinancierde) onderzoeken.

Wij weten dat juist veel omwonenden ziekmakende hinder ondervinden van laagfrequent geluid en zijn van mening dat dit juist onderzocht dient te worden en dat deugdelijke normering toegepast moet worden.

Afstandsnormen

Als afstandsnorm is gekozen voor 2x tiphoogte windturbine, hoewel men erkend dat deze afstandsnorm toch zal leiden tot overlast voor omwonenden.

Het is ons duidelijk dat deze norm gekozen is om de belangen van de windindustrie zo maximaal mogelijk te dienen. Overigens kan de overheid ook nog gebruik maken van artikel 5.16f zodat bij zwaarwegende economische belangen of andere zwaarwegende maatschappelijke belangen deze afstandsnorm ook nog eens buiten werking gesteld kan worden.

Slagschaduw

Men heeft drie varianten onderzocht (0, 6 en 16 uur maximaal per jaar). Gekozen is voor de variant die ook nu al wordt gehanteerd, te weten maximaal 6 uur per jaar.

Naar onze mening is slagschaduw een zeer hinderlijk fenomeen. Middels een verplichte stilstandsvoorziening zou deze overlast eenvoudig teruggeregeld kunnen worden naar 0 uur.

Obstakelmarkering en obstakelverlichting

Men heeft er voor gekozen om de vaak fel (knipperen) aanwezige verlichting constant in werking te willen hebben.

Het is algemeen bekend dat tot in zeer grote omtrek de aanwezige (knipperende) verlichting een uiterst onrustig beeld schept in de woonomgeving (woon/slaapkamer e.d). Deze overlast zou middels een verplichte naderingsdetectiesysteem voor vliegtuigen met zo’n 90% teruggebracht kunnen worden. Toch kiest men hier niet voor.

Gezondheidseffecten

Men erkend dat windturbinegeluid als hinderlijker wordt beschouwd dat ander geluid en dat de oorzaak daar van is het ritmisch karakter van het geluid, de ritmische variaties in het geluid en de frequentie waarmee een rotorblad een bepaald punt passeert (zogenaamde AM-modulatie). Men geeft aan dat overmatige AM-modulatie extra hinder veroorzaakt, maar dat onbekend is in welke mate die AM-modulatie optreedt.

Ondanks het feit dat men erkend dat AM-modulatie extra hinder kan veroorzaken, leidt dit niet tot het stellen van normen en wordt er geen nader onderzoek naar gedaan.

Ook bekend is dat erosie van de wieken van windturbines zwaar giftige (microplastics) doen neerslaan in de omgeving van windturbines. Dit spul komt uiteindelijk in onze grondwater of wordt gegeten door onze koeien. Deze microplastics kunnen Bisfenol A bevatten (stof die onze hormoon- en immuunsysteem aantast). Toch vindt men niet dat er hiervoor nadere normen bepaald moeten worden.

Samenvattend

We hebben hier slechts een paar van alle maatregelen genoemd, maar het is vrij duidelijk dat de nieuwe normen zodanig opgesteld zijn dat vooral de windindustrie bescherming geboden wordt in plaats van omwonenden. Wij kunnen hier de beloofde “evenwichtig afgewogen belangen tussen duurzame energieontwikkeling enerzijds en bescherming van de fysieke leefomgeving anderzijds” niet terugvinden.

We hopen dan ook dat vele ingediende zienswijzen en een kritische Haagse politiek deze schijn bescherming biedende normeringen opnieuw naar de tekentafel verwijzen.